هر چه به پایان سال نزدیک‌تر می‌شویم، موج گسترده‌ای از دست‌فروش‌ها، مشغول به فروش محصولاتشان هستند. تنوع اقلام فروشی دست‌فروش‌ها به قدری زیاد است که از پوشاک گرفته تا غذای خانگی و آجیل و خوراکی‌های شب عید در گوشه و کنار معابر، خیابان‌ها و حتی ایستگاه‌های مترو به فروش می‌رسد.
این بازار غیر رسمی و موقت، مشتریان خاص خود را دارد و اکثرشان کسانی هستند که یا به دلیل مشغله زیاد فرصت خرید از فروشگاه‌ها را ندارند، یا جذب قیمت‌های به ظاهر پایین‌تر و فضای پرجنب‌وجوش این فروشندگان می‌شوند.
البته که عده زیادی از دست‌فروشان برای تامین معیشت خود ناچار به فعالیت در چنین مشاغلی هستند و اصلی‌ترین تفاوت آن‌ها با فروشندگان ثابت در نداشتن سرمایه کافی است اما عدم توجه برخی دست‌فروشان به مسائل بهداشتی و استانداردهای کیفی در تولید اقلام خوراکی مسئله‌ای است که آگاهی‌بخشی درباره آن ضروری و غیر قابل چشم‌پوشی است چرا که می‌تواند سلامت مصرف‌کنندگان را به خطر اندازد.
بنابراین هدف این گزارش تحریم دست‌فروشان اقلام خوراکی و زیر سوال بردن آن‌ها نیست بلکه ارائه توصیه‌هایی برای احتیاط در خرید این محصولات و آگاه‌سازی مصرف‌کنندگان درباره چالش‌های بهداشتی و کیفی است که ممکن است با آن‌ها مواجه شوند.
 

مسمومیت غذایی، در کمین

مسمومیت‌های ناشی از مصرف خوراکی‌ها و مواد غذایی ناسالم در کشور طی سال گذشته حدود ۴ هزار مورد گزارش شده است. همچنین سالانه ۴۲۰ هزار مرگ در جهان بر اثر مصرف غذاهای ناسالم رخ می‌دهد.
در این راستا وزارت بهداشت و مسئولین بارها هشدار داده‌اند که خرید مواد غذایی از دست‌فروشان به دلیل عدم رعایت استانداردهای بهداشتی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های میکروبی و مسمومیت‌های غذایی را افزایش دهد.
 

روش های جلب اعتماد

فروشندگان به روش‌های مختلف رگ خواب مشتریان را دست می گیرند و با شدت بخشیدن به هیجانات مصرف کننده، آن‌ها را ناچار به خرید می کنند. خریدهایی که اغلب موارد جز از کف رفتن پول، نتیجه دیگری برای مشتریان ندارد.
این فروشندگان برای اعتبارسازی در ذهن مخاطب از تکرار جملاتی مثل «چندین سال است در این خط مترو فعال‌ام» و «قیمت‌های من نصف فروشگاه‌ها و حتی سایر همکارانم است» استفاده می‌کنند.
تاکید بر «ارگانیک و سالم بودن خوراکی‌ها» نیز تکنیک‌ دیگری است که می‌تواند مشتریان را جذب کند. اگرچه همه این ادعاها را نمی‌توان کذب و دروغ دانست اما از آنجایی که تب و تاب خرید کردن در روزهای پایانی سال نسبت به هر زمان دیگری بیشتر می‌شود، فرصت بررسی و اطمینان از کیفیت اقلام خوراکی از مشتریان سلب شده و منجر به خریدهای هیجانی می‌شود.
 

احتیاط، شرط عقل

البته حمایت از برخی دست‌فروشان که در چنین شرایط سخت معیشتی کار می‌کنند می‌تواند موجه باشد اما عده زیادی از دستفروشان مواد غذایی و اقلام خوراکی، از موانع دسترسی مشتری به خود سوء استفاده می‌کنند و نگرانی برای از دست دادن اعتماد مشتریان خود ندارند چرا که به راحتی می‌توانند منطقه فروش خود را تغییر دهند.
بنابراین برای خرید محصولات خوراکی از دست‌فروشان ناشناس باید با دقت و احتیاط بیشتری رفتار کرد و چند توصیه را جدی گرفت:

• سراغ فروشندگان آشنا و شناخته شده بروید.
• اگر قیمت‌ محصول مورد نظر به‌طور غیرعادی پایین بود از خریدن آن خودداری کنید.
• از خرید محصولاتی که در شرایط بهداشتی نامناسب عرضه می‌شوند به بهانه ارزان بودن خودداری کنید.
• خریدها را به روزهای آخر سال موکول نکنید که به دلیل ترافیک مجبور شوید سراغ فروشندگان غیر استاندارد بروید.